Ekonomi yönetimi son seçimden bu yana Türkiye’nin kasa defterini tutturmak için harıl harıl çalışıyor. Bu konuda fena mesafe de alınmadı. Ama enflasyon oranlarındaki direnç iktidarın istediği sonucu almasının o kadar kolay olmadığını gösteriyor.
Ancak özellikle 2023 seçimlerine kadar elde avuçta ne varsa, olmayanlar ve gelecekte gelmesi gerekenler de dahil harcanmış durumda ki açık kolayla kapanacak gibi durmuyor.
Meselenin makro ekonomi boyutundaki sorunlu yanı daha çok uzmanların işi. Bir yanda enflasyonu düşürmeye çalışırken diğer yanda doğrudan fiyatlara etki edecek şekilde ilave vergi koymak ya da mevcut cari düzende toplanamayan vergileri tahsil etmeye çalışmak doğrudan fiyatları yukarı yönlü etkiliyor. Ekonomi yönetiminin bunu pek dert etmediği görülüyor. Kimin haklı çıktığı görüldüğünde olan vatandaşa olacak ama Türkiye’nin genel pratiği bu zaten.
Ekonomi Bakanı Mehmet Şimşek duyan hemen herkese çok iyi gelecek şekilde devletin vergi alacaklarının peşinde düşmüş durumda. Öyle ki vergi ödemeyen yüzsüzleri ilan edeceğini duyurdu.
Kimsenin itiraz etmeyeceği bu ilkesel talebin gerçek hayattaki karşılığı pek de kitapta yazdığı gibi değil. Bu yazı vergi ödemeyen zenginleri savunma yazısı değil notunu düşelim de sonrası daha doğru otursun.
Her şeyden önce gerçek yüzsüz kimdir sorusunu sormak gerek. Daha iki gün önce BDDK Başkan Yardımcısının denetleyeceği kurumları takı sırasına dizip altın tahsilatı yaptığı görüntülerle yüzleşmeden kimin yüzsüz olduğuna toplumu inandırmak pek kolay değil.
Hayatı boyunca memur maaşından başka geliri olmayan yüksek bürokratların (ki bu yüksek tabiri şube müdürüne kadar düşmüş durumda) yaşam standartlarındaki izah edilemezlikleri çözmeden de yüzsüzün kim olduğunu tarif etmek mümkün değil.
Toplanan verginin nereye nasıl harcandığı konusunda ise izah edilemez soru işaretleri ortada duruyor. Nihayetinde vergi sisteminin sadece zorlamayla değil ödenen para karşısında alınan hizmetin ürettiği rıza ile yürümesi gerek.
Şimşek haklı. Çok kazanan çok vergi versin. Ama vergi toplamak modern devletlerin oluşumunda, parlamentoların oluşumunda en hakiki kurucu unsurlardan.
Topladığınız paranın karşılığını verdiğiniz hissini topluma veremiyorsanız insanlar meşruiyetine inanmadıkları bir eyleme direnmek için yol bulurlar.
Okullarda büyük retoriklerle yeni müfredatlar ilan ederken tuvaletleri temizleyemezseniz vergi toplamanın meşru zeminini oluşturamazsınız.
AB üyeleri arasında en çok polise sahip olan bir ülkede mafya sokakta hesap görmeye başlamış, suç örgütü liderleri yolunu bulup dışarı çıkmış, yavaş işleyen adalet sistemi yüzünden suçlular dışarda kanun çiğnerken kamu düzeni sağlansın diye vergi talep edemezsiniz. Etseniz de ancak müfettişler yoluyla toplarsınız.
PANORAMATR araştırmalarında veliler imkanı olsa çocuğunu özel okula göndermek istiyor. Ve okulların çevresindeki en büyük sorunu uyuşturucuya erişimin kolaylaşması olarak görüyor. Yani okul yönetimi, kolluk güçleri, mülki idare işini beceremiyor diyor. Bütçeden en büyük payı alan eğitime insanlar güvenmezken iktidar daha fazla vergi toplamak istiyor.
Doğrudan vergilendirme sisteminin sağlıklı çalışmadığı bir ortamda dolaylı vergiler üzerine oturmuş bir sistem var. Yani geliri vergilendiremeyen devlet yapılan her harcamadan ne kadar kazandığına bakmaksızın vergi alarak açığı kapatmaya çalışıyor.
Yani memur varsa hesaplı aracı ile ya da işinsanı lüks aracı ile yakıt alırken aynı oranda devlete çalışıyor.
Şimdi bu sistemde bir revizyona gitmeden yani dolaylı vergilerde bir adalet sağlamadan doğrudan vergileri tahsil etme yoluna gidiliyor. Deli Dumrul misali. Geçenden bir geçmeyenden iki akçe.
“Neredeyse hiç vergi vermezken lüks arabaya binenlerden hesap soracağız.” Doğru bir yaklaşım. Ama tam da bu nedenle zaten çıplak fiyatı 5 milyon olan lüks bir aracı alacak zenginin 23 milyon ödemesi gerekiyor. Yani o alamadığı vergiyi aracı satarken tahsil ediyor devlet. Şimdi de diyor ki bir araba kendine 3 tane bana alman yetmez, gelirinin de vergisini vererek bana 3 tane daha alman lazım. Kabaca söylediği bu. Ne yardan ne serden.
Şimşek’in yapmaya çalıştığının en azından temelde ilkesel olarak doğruluk payı var. Ancak madalyonun öbür tarafına değemeyen, değmeyi bir kenara bırakın gündeme getiremeden bir vergi toplama mantığı vergi salmanın ötesine geçmez. İktidarın kaynaklarına, koalisyon ortağının alanlarına, bürokratların usulsüzlüklerine, irrasyonel ekonomi politikasının tekrar ihtimalini ortadan kaldırmaya ve iktidara yakın işadamlarına yetmeyen güç vatandaşa işliyor.
Harcama reformu yapmadan, tasarruf tedbirlerinde toplumsal vicdanı yaralayan kalemlere dokunamadan, ihale yasasında verimlilik ve liyakat odaklı düzenlemeye gidemeden, kamunun iş yapış ahlakında kurumsallaşan rüşvet ile mücadele etmeden, toplanan verginin ve hazine kaynaklarının iktidar ve muhalefet belediyeleri arasında adil dağıtılmasını sağlamadan, yap-işlet-devretin maliyetini çözemeden, irrasyonel politikaların yüksek faiz maliyeti ortada dururken sadece vergi toplayarak defteri düzeltmek en hafif tabirle adaletsiz.
Zengin bu kadar zengin fakir bu kadar fakir olmuşken elbette zenginlerden daha da çok vergi alınsın. Buna kimsenin itiraz ettiği yok. Ama arkasında kapsamlı bir felsefesi olmadan, gelir adaletini, üretim verimliliğini, adil vergilendirmeyi ve işleyen hukuk sistemini inşa etmeden yapılmaya çalışılanın günü kurtarmaktan öte bir faydası olur mu, çok zor.
Kaldı ki ekonomi biraz düzelse seçimleri kazanmak için tüm ekonomik birikimlerin yine bir seçim ekonomisinde tüketilmeyeceğinin hiçbir garantisi yokken.
Ülkemizde siyaset düzeni tümüyle kamu kaynaklarının, kamu imkanlarını talanı üzerine kurulmuştur. Vatandaş da bunu gayet normal görüyor. İktidara gelmek demek devlete tümüyle sahip olmak, kamu imkanları üzerinde keyfince tasarrufta bulunmak demek. Ne yaparsan yap hesap vermemek demektir.
Yanıtla (0) (0)Haziran, Mayıstan , Ağustos Hazirandan İyi Olacak. Kopyala Yapıştır, Hep Aynı Ağız, Haala Yiyoruz.
Yanıtla (0) (0)Dertleri ekonomiyi düzeltmek olsa idi bozmazlardı ; dertleri günü kurtarmak.......
Yanıtla (9) (0)Nasıl soyulduğumuza beraber bakalım:
Yanıtla (25) (0)Evini yapan vatandaşın durumu:
1-Vergisi verilerek biriktirilmiş para,
2-Arsa alım-satım vergisi,
3-Ruhsat harcı,
4-Malzeme vergisi,
5-Yapı denetim harcı,
6-Elektrik, su, gaz bağlatma harcı/vergisi,
7-İskan izni harcı,
8-Her yıl ödenen konut vergisi...
Otomobil alan vatandaşın durumu:
1-Vergisi verilmiş birikim,
2-Araç fiyatının 2-3 misli KDV+ÖTV,
3-Her yıl zorunlu sigorta ve muayene harcı,
4-Her dakika yakıt vergisi,
5-Satarken alım, satım v
İyi de son 6 ayda soyulduğunu söylediğiniz 2 ayrı kalemde satışlar rekor üzerine rekor kırıyor.Burda bir terzatlık yok mu?
Yanıtla (0) (4)Onun nedeni yüksek enflasyon. Paranın değeri olmayınca parası olan ev yahut araç alıyor ki nasıl olsa aynı aracın fiyatı bir yılda en az yüzde 30 - 40 artıyor. Basit örnek geçtiğimiz yıl Eylül ayında 1.100 olan megane bugün 1.650 olmuş.
Yanıtla (2) (0)Alakası yok.Kısaca fırsatcılık enflasyonu.Maaliyetler artmadan bir şeyin fiyatı artıyorsa orda fırsatcılık vardır rant vardır.Şu yalanda çürüdü artık.Fiyatlama beklentisi adında milleti soyma bahanesi.Maaşlara enflasyon zammı gelecek herşeye zam başlıyor.Peki milletin alım gücü nasıl yükselecek?
Yanıtla (1) (5)Önceleri aldığınız arabayı bir yıl sonra satsaniz bile aldığınız fiyattan daha aşağı satardiniz, şimdi araba bir yatırım aracı oldu, büyük karlarla satabiliyorsunuz. Biraz da o nedenle satın alınıyor.
Yanıtla (0) (0)Bizde vergi anlayışı süper akıl hocalar vergiden kaçınma diye bir şey uydurdu Kızılay üzerinden havale olayını bilirsiniz biri bir işe aracı olmuş (reza zagrap olayı) adamlar mehmet ağadan saat alsa mehmet ağa vergisini ödeyecek ama yurtdışı olunca faturada peçete olunca sakınca yok m.şimşek fiziksel olarak zayıf olmalı ki vitaminsiz zayıf vatandaşa yükleniyor gözünüz aydın millet kredi katı borcuna taksit geliyormuş bu borçlanmaya sebeb olan kim Allah'ın takdiri orayı karıştırma Nebati yağ iyi
Yanıtla (0) (0)Yapacak bir şey yok oy verdiler yüzde 52 yüzde 48 de yaktı ama şimdi yüzde 52 pişman
Yanıtla (0) (0)Osman Bey'den yine taşı gediğine koyan, altına imza atılacak bir yazı.
Yanıtla (1) (0)Vergiler konusunda katılıyorum size.Yok Mafya polis, Adalet buralarda siyaset yapıyorsunuz.Yapmayin.
Yanıtla (2) (25)26 suç kaydı olan insan serbest bırakılıp sokakta cinayet işliyor... Sorunları konuşmak çözüm yolları göstermek idarecilerin halkın dikkatini çekmek aydının da yazarın da vatandaşın da görevi. Ama konuşunca bizim parti zarar görür o yüzden bu konuları sadece parti temsilcileri didişerek konuşsun aman halka tabana bir şey sirayet etmesin değil mi? Ağzımızı "bu cehape varya bu cehape" diye açtık mı okus pokus bütün dertler biter kimse...
Yanıtla (16) (1)Hadi canım. Yazar haksız mı yani.dogru söze doğru diyemeyen zavallı zihniyet yüzünden bu haldeyiz.farkinda değilsiniz hala.
Yanıtla (8) (1)Siyaset yapmasın mı? Ne yapsın?
Yanıtla (7) (2)Siyaset vergiyi, sokağı adaleti, polisi kanunu hukuku kontrol etmiyor mu. Hepsinin hakkını vermek adaleti (vergide adalet ilkesi vardır) sağlamak görevi değil mi? Asıl verginin amacını yazmış sn yazar , Teşekkürler
Yanıtla (2) (0)Lüks arabaların kaçı gerçekten vergisi verilerek alınıyor, yada kaç tanesi şirket üzerine alınıp vergiden düşülüyor?
Yanıtla (6) (1)Bunun hesabını bilen varmı acaba? Bence lüks arabalar gider gösterilerek matrahtan düşülüyor ve verilecek olan vergi verilmiyor. Yani aslında devlet ve vergisini veren vatandaşlara zenginlere Range Rover alıp duruyor
Maseratti ile benim Combo'nun vergisi aynı
Yanıtla (4) (0)Çıplak fiyatı 5 Milyon olan lüks bir aracı BU ZENGİNLER zaten 5 Milyona alıyorlar merak etmeyin, ben sen alsak 23 Milyon öderiz. Hatta akaryakıtı da çıplak fiyatı ile alıyorlar. Yatırım teşvikleri sayesinde. Yani onlara çok üzülmeyin verginin vergisini bizler ödüyoruz.
Yanıtla (4) (0)Başlık En İsabetli Yorumu Göstermekte
Yanıtla (0) (0)Tebrikler
Ekonomi ile ilgili yazılmış köşe yazıları bence çok boş. O kadar uzun yazmaya gerek yok ki. Ülkede adalet yoksa gerisi boş laftan ibarettir ekonomi hiçbir şekilde düzelmez deseniz yeter. Yukarıda ki yazıda adalet ile ilgili ne var. Zengin de fakir de aynı vergiyi ödeyerek adaletsizlik vurgusu yapmak yeterli degil. AİHM kararını uygulamayan, parası olanın cezadan kurtulduğu bir ülkede ekonomik kalkınma olmaz demek ne kadar da zor bu yazarlar için.
Yanıtla (6) (0)12500 lira maaş alan bir teyzeyle boğazda yalıda oturan zengin bir adam alışveriş yaptığında aynı vergiyi veriyor
Yanıtla (4) (0)yani bu hırsızlığın da ötesinde rezalet bir durum
Sadece para topalayrak değil Sayın Yazar, emeklielre de "para yok" diyerek para vermeyerek ekonomiyi düzletmeye çalışıyor bunlar ! Bir iktidar vatandaşına p"para yok size" diyorsa, yapılacak tek bi şey vardır ! Para yok diyenelr gidecek para temin edebilenler gelecektir. Hocanın çocuğunun "Kürsüden inmek de mi aklına gelmiyor?" uyarısını hatırlayınız...
Yanıtla (6) (0)Adalet,hukuk,insan hakları ,şeffaflık olmadan olmaz.
Yanıtla (6) (0)"Aç bırak itaat etsin
Yanıtla (8) (1)Cahil bırak biat etsin..
Evet en önemli konu bu. Toplanan vergiyi nasıl ve nereye harcıyorsun?
Yanıtla (6) (1)Bu sorunun cevabini herkes biliyor; Suriyeli'lere, Tarikat-Vakiflara, Londra Tahkimli Muteahhide...
Yanıtla (8) (0)Dogru ve hakli bir yazi, sn yazara tesekkur ediyorum. Bu yazi baglaminda, bir Kok Sebep var: Musluman Topluluklarda URETIM KULTURU henuz tam olusmamis, Ganimet Kulturu hukmunu yurutuyor...
Yanıtla (5) (0)ADALET HUKUK olmadan ekonomide toplumsal çürümede düzelmez.
Yanıtla (4) (0)Ülkemizde yapılan haksızlık, hukuksuzluk, adaletsizlik,tacizler,yaralamalar, öldürmeler, işçi ve emekli eylemleri Abi kimse tınlamıyor ya.Hükümet yetkililerinin umurunda değil, "protesto et"eeet kimsenin umurunda değil konuyla alakalı adamlar soru bile kabul etmiyorlar,bu kadar duymazlık, görmezlik nediir? öyle yapınca sorunlar yok mu oluyor.insanlar sorunlarını nasıl çözecekler? yeter artık ya hakikaten yeter, bunaldık
Yanıtla (5) (0)İktidarı muhalefeti kimse kendi lüksünden taviz vermiyor. Herkesin ağzında din vatan millet Atatürk vs vs birşey var ama ne kimse lüks arabasindan ne ikinci maaşından ne eşine dostuna geçtiği iltimastan vs vs vazgeçmiyor. İmkanı olmayana zaten birşey diyecek yokta en zengini de en okumuşu da etik ahlak falan dinlemeden nasıl daha çok kazanırım nasıl binimin üstüne bir daha eklerim derdinde. Üzücü gerçekten.
Yanıtla (6) (0)Muhalefetin nasil bir lüksten vazgesmiyor, bize bir anlatabilir misiniz? Kamu kaynaklarini mi kullaniyor muhalefet? Özgür Özel, 4 ucakla ABD'ye gidip, 1100 odali sarayda mi yasiyor? Dahasi, bu masraflari Türk halki mi ödüyor?
Yanıtla (4) (0)Ayrica ne lüksü? Dinimizin de emrettigi gibi, itibardan tasarruf olmaz. Hepsi bu....
Adaletsiz vergiymiş çokta umurlarında ya. Seçim yapılacak olmasa kırıntısı kalan demokrasi özgürlük adalet hukuk... Onu da bulamazdik. Nur içinde yatsın kadir mısıroğlu bunlara laf kondurmazdi ya, onun da dediği gibi bunların yaptıklarını Yunan bile yapamazdı noktasına az kaldı.
Yanıtla (4) (0)“ Borç yiyen kendi kesesinden yer” der atalarımız, iflas eden köyün ağasının iflasını en son ailesi duyar, o sürece efelene efelene girer, lakin hayatın gerçeği o ki toprağını satınca aklı başına belki gelir!. Biz de cumhuriyetin kurdukları fabrikaları tek tek sattık, değerli arazileri sattık, itibardan tasarruf olmaz dedik, işin sonuna geldik, ağalıktan ödün vermedik lakin para için dolanmadık kapı bırakmadık, dünya tefecilerinin kapısına kadar gittik!!. E.. şimdi ; Ağalığa devam mı, tamam mı?.
Yanıtla (10) (1)Sayin yazar, parayi ekonomiyi tumuyle duzeltmek icin degil, secimden onceki surecte kullanmak icin topluyorlar. Amaclari iki sene para toplamak, secimden onceki bir yilda populist politikalar uygulayip, ortaligi tozpembe gostermek ve ati alip Uskudar'i gecmektir. Tutar mi? Daha once tuttu, simdi neden tutmasin. Aziz milletimiz cukkasina bakar.
Yanıtla (17) (2)